Środki pieniężne w sprawozdaniu finansowym

Środki pieniężne to podstawowa kategoria aktywów, występująca we wszystkich podmiotach gospodarczych bez względu na ich wielkość czy specjalizację. Choć kategoria ta jest powszechnie znana to przed sporządzeniem sprawozdania finansowego warto pamiętać o kilku istotnych kwestiach związanych z pozycją szeroko rozumianych środków pieniężnych.

Środki pieniężne są częścią aktywów pieniężnych, a te są zdefiniowane wprost w ustawie o rachunkowości (dalej uor). Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 25 uor za aktywa pieniężne należy uznać wszelkie krajowe środki płatnicze, waluty obce oraz dewizy zarówno przechowywane w kasie, jak i na rachunkach bankowych. Co ważne do tej kategorii zalicza się również inne aktywa finansowe, w szczególności naliczone odsetki od aktywów finansowych. Kryterium warunkującym przypisanie innych aktywów finansowych do pozycji środków pieniężnych jest termin wymagalności (płatności) w ciągu 3 miesięcy od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty).

Bilans

Stan środków pieniężnych na koniec roku jest widoczny w bilansie, a dokładniej w części aktywów obrotowych w grupie „B. III. Inwestycje krótkoterminowe”, w podgrupie „1. Krótkoterminowe aktywa finansowe” jako „środki pieniężne i inne aktywa pieniężne”. Pozycja składa się z 3 kategorii:

∑ środków pieniężnych w kasie i na rachunkach,

∑ innych środków pieniężnych oraz

∑ innych aktywów pieniężnych.

O ile pierwsza kategoria nie sprawia większych problemów osobom sporządzającym sprawozdanie, tak często zdarza się, że dwie kolejne kategorie są ze sobą mylone. Poniżej wyszczególniono najczęściej występujące instrumenty,...